Кыргызстандын Стамбулдагы башкы консулу Эркин Сопоков ээлеген кызматынан 12-ноябрда бошотулду.
Бул Стамбулда Айэркен Саймаити өлтүрүлгөн күндүн эртеси болду. Саймаити — «Азаттык» үналгысынын бажы кызматынын мурдагы орун басары Райымбек Матраимов тууралуу иликтөөсүндө фигурант болгон Кытайдын ишкери.
12-ноябрь күнү эртең менен «Беспредел KG» инстаграм барагынын авторлору пост жарыялап, анда Саймаити кыргыз консулунун автоунаасы менен колдонгон деп жазышкан. Алар бул тыянакка Түркиянын «Хүрриет» гезити окуя болгон жерден тартылган сүрөттү чыгаргандан кийин келишкен.
Кыргызстандын ТИМи, «Хүрриет» гезитинин журналисттериндей эле, автоунаадагы номерлер жасалма деп билдирген.
Бирок, ТИМдин маалымат департаментинин директору Уланбек Дыйканбаев 11-ноябрда кабарлагандай, анын ведомствосу Саймаитинин чөнтөгүнөн табылган ачкыч таандык болгон «Рейндж Ровердин» чоо-жайын тактап жатат.
Автоунаанын башкы консулга таандыгын башка булактарда да тастыктоо же төгүндөө азырынча мүмкүн болбой жатат.
Ошондой эле Сопоковдун кызматтан алынышы менен Саймаитинин киши колдуу болушунун ортосунда байланыштын бар-жогу да белгисиз — ТИМ азырынча комментарий бере элек.
Мейманкананын кафесиндеги адам өлтүрүү
Айэркен Саймаитини 10-ноябрь күнү Стамбулдагы отелдердин бириндеги кафеде белгисиз адам атып кеткен. Бизнесмен алган жаракаттарынан ооруканада каза тапкан. Түркиянын прокуратурасы иликтөө жүргүзүп жатат.
Саймаити «Азаттыктын» бажы башчысынын мурдагы орун басары Райымбек Матраимов тууралуу иликтөөсүнүн фигуранттарынын бири болгон.
Басылманын иликтөөсүнө ылайык, Матраимов 2011-2017-жылдары бажы кызматында иштеп жаткан учурда 700 млн доллардан ашуун акчанын Кыргызстандан мыйзамсыз чыгарылып кетиши боюнча коррупциялык схемага тиешеси бар болушу мүмкүн.
«Азаттыктын» журналисттери Саймаити жана анын «Абдыраз» компаниясы Матраимовго бул акчалардын үчтөн биринен көбүн — 250 млн долларга чукул каражатты — чыгарып кетүүгө жардам берген деп айтышкан.
Матраимов жана анын бир туугандары Кыргызстанда эң эле бай жана таасирлүү үй-бүлөлөрдүн бири деп эсептелинет.
Оппозиция менен жарандык активисттер Матраимовдун президент Сооронбай Жээнбековго жакындыгы тууралуу бир нече жолу айтып чыгышкан — муну менен өзгөчө, эмне үчүн укук коргоо органдары «Азаттыктын» иликтөөсүнөн кийин Матраимовдун мүлкүн адаттагыдан узак убакыт текшерип жатканы түшүрдүрүлгөн.
Президент өзү дайыма Матраимов менен байланышын четке кагып келет — Жээнбеков журналисттер менен болгон акыркы жолугушуусунда бажы башчысынын мурдагы орун басары менен байланышы тууралуу «фактыларды келтирүүнү» суранган.