Антикоррупциялык активист Ширин Айтматованын күйөөсүүнүн кармалышына себепкер болгон бизнесмен ушул жылдын эң кыска басма сөз жыйынын өткөрдү. Бизнесмендин адвокаты Сыргак Кенжебаев — бул Айтматованын күйөөсү экенин билгенден кийин «бир катар жеке себептерден улам» журналисттер менен жолугушууну жыйынтыктады.
Басма сөз жыйыны толугу менен:
Адвокат гражданина Китая, который обратился с заявлением на мужа Ширин Айтматовой, сейчас даёт пресс-конференцию.Мужа Ширин Айтматовой задержали вчера ночью в аэропорту Алматы и доставили в СИЗО ГКНБ в Бишкеке. Подробности можете прочитать здесь: https://kloop.kg/blog/2019/12/20/shirin-ajtmatova-soobshhila-o-vozmozhnom-pohishhenii-svoego-supruga/
Posted by Kloop on Thursday, 19 December 2019
Маймайтяминг жана Кенжебаев
Кытайлык бизнесмен Мотайлифу (Муталиф) Маймайтяминг Айтматованын күйөөсү — Сыргак Кенжебаевдин үстүнөн УКМКга арыз жазганын ырастады.
Бизнесмендин адвокаты Жанара Аскар кызынын айтымында, Маймайтяминг «Коопсуз шаар» тендерине катышуу үчүн Кыргызстанга 2018-жылы келген. Аны Кенжебаев менен «Түркиянын Аскар аттуу жараны» тааныштырган.
«Менин арыздануучум [укук коргоо органдарына] декабрдын башында кайрылган — өнөктөшү [Кенжебаев] паспортун кайтарып бербей жатат. Бул окуялардын кийин, Кенжебаев анын паспортун кайтарып бергенден соң, алгач ал андан 350 доллар алып кетип, андан соң дагы 250 миң доллар талап кылган», — деди адвокат.
Адвокат Кенжебаев менен Маймайтямингдин ортосундагы түзүлгөн келишим делген документти далил катары келтирди. Анын айтымында, Кенжебаев анын кардарын ИИМдеги байланыштары менен коркуткан, ошондуктан алар «14 же 15-декабрда» УКМКга кайрылышкан.
«Тааныштарын көрсөтүп, депортация кылат деп коркуткан. [...] Ушундай сыяктуу фактылар токтотулушу керек, ошондуктан биз укук коргоо органдарына кайрылдык», — деп билдирди ал.
Алматадагы кармоо
Аялын, балдарын жана кайын энесин күтүп жаткан Кенжебаев Алмата аэропортунда кармалган. Алар Ширин Айтматованын апасын чет өлкөгө дарыланууга жөнөтүшмөк. Айтматова бул тууралуу 20-декабрга караган түнү кабарлаган.
Айтматова үй-бүлөсү менен чогуу Алматага келгенден кийин күйөөсүнөн кармалгандыгы тууралуу билдирүү алган. Мындан кийин активист күйөөсүн издеп, Казакстандын укук коргоо органдарына жана чек ара кызматына кайрылган, бирок алар Кенжебаевдин кармалышы боюнча эч нерсе айтышкан эмес же эч нерсе билишкен эмес.
Кыргызстандын УКМКсы 20-декабрь күнү эртең менен гана Кенжебаев кармалып, ведомствонун изоляторуна киргизилгенин кабарлаган. Айтматова өзү муну репрессия деп атады.
Ширин Айтматова — парламенттин мурдагы депутаты, саясий активист жана дүйнөлүк адабияттын классиги Чыңгыз Айтматовадун кызы. Ал 2019-жылы коррупцияга каршы активисстик иш алып бара баштап, «Үмүт 2020» кыймылын негиздеген. Бул кыймыл Bellingcat борборундагы иликтөөчүлөр менен кызматташып, видео иликтөөлөрдү жасайт.
Ал укук коргоо органдарынын жолдошуна карата кызыгуусу өз иликтөөсүндө бажы бажчысынын мурдагы орун басары Райымбек Матраимовдун ишмердиги башкы объект болуп калгандан кийин пайда болгонун айтууда.
Матраимов «Азаттык», «Клооп» жана OCCRPнин кыргыз бажысындагы коррупция тууралуу биргелешкен иликтөөсүнүн фигуранты. Журналисттик иликтөө үстүбүздөгү жылдын ноябрь жана декабрь айларында чыккан. Ал материалдар жарык көргөндөн кийин Матраимов жана анын туугандары иликтөөнү жазган журналисттерди сотко беришкен.
